Nadir Fotoğraflar Şeritli Yer-Guguk Kuşunun Gizli Yaşamını Ortaya Çıkarıyor
Bir fotoğrafçı ve bilim adamı, nesli tükenmekte olan şeritli yer guguk kuşunun çarpıcı görüntülerini yakalamak için on yıldan fazla bir süredir çalışmalarını sürdürüyor.
Güney Amerika’nın Chocó yağmur ormanlarının nemli eteklerinde, yalnızca bir avuç adanmış insanın gördüğü hızlı, karada yaşayan bir kuş gizleniyor. Bu kişilerin pek azı şeritli yer guguk kuşunu başarılı bir şekilde fotoğraflayabildi. Ekvador’da yaşayan vahşi yaşam fotoğrafçısı Cooper, “Onu duyabilirsiniz, ancak görmek neredeyse imkansız.” diyor.
Nispeten büyük boylarına rağmen – Büyük yerkoşarı’na benzer – şeritli yer guguk kuşu, fark edilmeden yoğun orman tabanından geçip gidebilir. Siyah, kestane rengi ve beyaz tüyleri onları karanlık orman zemininde görünmemesini sağlar ve uzun bacakları avlarını yakalamalarında yardımcı olur. Bu kuşların ana beslenme stratejisi, zemindeki orman karınca sürülerini takip ederek, orman zeminini süpürürken karıncaların rahatsız ettiği böcekleri ve kurtları yemeyi içermektedir. Cooper, şeritli yer guguk kuşları için “Devasa gagası ve boğum boğum bacakları var ve bir kara kuşu için oldukça inanılmaz” diyor.
Şeritli yer guguk kuşu, tümü, dünyanın en yüksek biyolojik çeşitliliğe sahip ve tehdit altındaki ekosistemlerinden bazılarına sahip olan Güney Amerika’nın nemli ormanlarında yaşayan beş yer guguk kuşu türünden biridir. Ormansızlaşma, Chocó’nun Şeritli yer guguk kuşu gibi hassas türlerinin çoğunu, tarım ve insani gelişmeye bağlı orman artıklarında hayatta kalmaya zorladı. Bugün, bu guguk kuşlarından 2.000’den azı kaldı ve nüfusları hâlâ azalış göstermektedir.
Cooper, vahşi doğada bir Şeritli Yer Guguk Kuşu’nun fotoğrafını çekmenin türleri koruma çabalarını hızlandıracağını biliyordu ve 2008’de Tulane Üniversitesi’nde kuşları inceleyen tropikal bir ekolojist olan Jordan Karubian ile ortak oldu. Cooper, yılın bir ayı boyunca, Ekvador sahilindeki Chocó yağmur ormanlarının yaklaşık 100 guguk kuşunun kaldığı bir bölümü olan Mache-Chindul Koruma Alanı’nı ziyaret etti. Karubian ve Cooper birlikte ilk keşif gezilerinde beş gün boyunca aradılar. Kuşu fotoğraflamak için bir nevi saklandılar ve nihayet birini görebildiler. Cooper, “Çok büyük bir andı” diyor. Cooper, düşük ışık ve yoğun bitki örtüsü gibi aklından geçen birçok teknik fotoğrafçılık zorluğunun yanı sıra, kuşu görebildiği için oldukça heyecanlanmış.
Utangaç guguk kuşunu görme şansını artırmak ve habitatına izinsiz girişini en aza indirmek için Cooper, erken saatlerde kendini bir kuş postuyda kamufle etti ve akşam karanlığını bekledi. Sık sık kuşun karakteristik gaga sesini ve alçak, gırtlaktan gelen çağrılarını duyuyordu. Cooper, “Bir keresinde onu duyuyordum ve iyice rahatlamıştım – daha uzakta olduğunu düşünmüştüm. Bir dakika sonra, tam ayağımın dibindeydi.”
Bazı yıllar, kuş tamamen tespit edilemedi. Karubian’ın hareketleri ve uzaklığı hakkında daha fazla bilgi edinmek için birkaç guguk kuşunu küçük radyo izleyicileriyle izlemeyi içeren araştırması, Cooper’ın arayışını daraltmasına yardımcı oldu ve 2014’te yeni bir keşfe yol açtı. Karubian, “Birkaç gün boyunca sinyalin çok kısıtlı bir bölgeden geldiğini fark ettik ve bu bizi şüphelendirdi” diyor. Kuşun neden gözlemledikleri kadar çok hareket etmediğini merak etti. Bölgeyi araştırdıklarında, bilim adamları tarafından ilk kez kaydedilen bir şeritli yer guguk kuşu yuvası keşfedildi.
Bir yuva bulmak Karubian’a yeni davranışlara tanık olma şansı verdi ve Cooper’a civcivini besleyen bir ebeveynin görüntülerini yakalama şansı verdi. Uçamayan kuşlar, yerden 10 metre yüksekte olan yuvaya erişmek için düşmüş bir dalı rampa olarak kullanıyorlardı. Cooper, ebeveyn kuşların yavrularına yedirmek için bir kurbağayı çekiştirdiğini hatırladığından bahsediyor.
Şeritli yer guguk kuşunu desteklemek için ihtiyaç duyulan geniş orman bölümleri ve güvendikleri türler giderek daha nadir hale geliyor. Ordu karıncaları hayatta kalmak için büyük, sağlıklı yaşam alanlarına ihtiyaç duyarlar ve şeritli yer guguk kuşları büyük bir besin kaynağı olarak onlara bağımlıdır. Ekvadorlu Chocó’nun yüzde 60’ından fazlası zaten ağaç kesimi, madencilik ve palmiye yağı gibi mahsuller yüzünden kaybedildi, ancak Karubian’ın bulunmasına yardım ettiği Tropikal And Dağları’nın Korunması Vakfı (Fundación para la Conservación de los Andes Tropicales) gibi yerel kuruluşlar, korumacılar ve araştırmacılar olarak bölge sakinleriyle ortaklık kuruyor ve onları eğitiyor. Ormanların sahip olduğu nadir hayvanların görüntülerinin, insanlara genellikle görünmez türler için savunma yapma konusunda ilham vereceğini umuyor. On yıldan fazla bir süredir şeritli yer guguk kuşu’nu kovalayan Cooper, sonunda görevini tamamlamış gibi hissediyor.
Karubian, şeritli yer guguk kuşunun gizemli doğası onları “neotropik kuş gözlemciliğinin kutsal bir kâsesi” haline getirirken, aynı zamanda onlarla çalışmayı hem zorlu hem de ödüllendirici kılıyor. “Çok gizemli olabilirler,” diyor ama kuş kendini gösterdiğinde, “bir hediye gibi geliyor.”
Kaynaklar:
https://www.audubon.org/news/rare-photos-reveal-secretive-life-banded-ground-cuckoo
