Dünya Tarihinin En Büyük 20 Depremi
20: Sanriku Depremi, Japonya (1933); 8.4
Sanriku depremi Honshu sahilinin yaklaşık 290 km açığında meydana geldiğinden dolayı kayıp ve hasarlar depremden değil, depremin sebep olduğu tsunamiden kaynaklandı. Tsunami sonucunda yaklaşık 5.000 ev yıkıldı ve bu evlerin yaklaşık 3.000’i sular altında kaldı.
Ryori Körfezi’nde 28.7 m dalga yüksekliği olan tsunami gözlemlendi. Tsunami sebebiyle Hawaii’de de hafif hasarlar oluştu.
19: Arequipa, Peru Depremi (2001); 8.4
Yerin 33 km derinliğinde meydana gelen bu depremde tsunami de dahil olmak üzere en az 74 kişi hayatını kaybederken 2.689 kişi de yaralandı. Arequipa-Camana-Tacna bölgesinde 17.584 ev yıkıldı 35.601 ev hasar gördü. Ayrıca Camana-Chala bölgesindeki tsunami nedeniyle 64 kişi kayboldu.
18: Güney Sumatra, Endonezya (2007); 8.4
Güney Sumatra’nın 34 km derinliğinde gerçekleşen 8.4 büyüklüğündeki depremde 25 kişi hayatını kaybetti ve en az 161 kişi yaralandı. 56.425 binanın hasar gördüğü veya yıkıldığı bu depremde elektrik ve telefon hatlarında kesintiler yaşandı.
17: Kamçatka Yarımadası’nın Doğu Kıyısına Yakın, Rusya (1923); 8.4
1923 yılında Kamçatka Yarımadası’nın doğu yakası yakınlarında meydana gelen 8.4 büyüklüğündeki bu deprem, yerin 15 km derinliğinde gerçekleşti. Bu depremde herhangi ölüm veya yaralı bildirimi yapılmadı.
16: Kuril Adaları, Rusya (1963); 8.5
Yerin 35 km derinliğinde ve 8.5 büyüklüğünde meydana gelen bu depremden 7 gün sonra 7.5 büyüklüğünde ikinci bir deprem daha meydana geldi. Depremin olduğu gün 4.5 metrelik bir tsunami dalgası oldu ve herhangi bir yıkıma sebep olmadı. Depremin sebep olduğu herhangi bir ölüm veya yaralı bildirimi yapılmadı.
15: 1922 Vallenar depremi, Şili-Arjantin Sınırı (1922); 8.5
1922 yılında Atacama Çölü’nde meydana gelen 8.5 büyüklüğündeki bu depremde yerel birçok hasar meydana geldi. Deprem sonrası meydana gelen tsunami sebebiyle birçok tekne hasar gördü. Deprem nedeniyle 1000’den fazla can kaybı meydana geldi.
14: Banda Denizi, Endonezya (1938); 8.5
1938 yılında yerin 25 km derinliğinde meydana gelen bu deprem Banda ve Kai adalarında hissedildi. Tual’da sadece cam eşyaların kırılmasına neden olacak kadar küçük hasarlar meydana geldi.
Tsunamiler Banda Adası’nda ve Kai Adası’nda büyük hasarlara neden oldu.
13: Unimak Adası Depremi (1946); 8.6
Bu deprem her ne kadar 8,6’lık bir deprem olsa da Unimak Adası’ndaki binalarda yalnızca küçük çaplı hasarlar oluştu. Kuzey ve Güney Amerika’nın batı kıyılarında ve Hawaii’de de tsunamiden dolayı hasarı meydana geldi. Hawaii Hilo’da tsunami nedeniyle 159 can kaybı ve 26 milyon dolarlık hasar kaybı meydana geldi.
12: Andrean Adaları (1957); 8.6
8.6 büyüklüğünde bir deprem olmasına rağmen hiçbir ölüme sebep olmayan bu depremde iki köprü yıkıldı, bazı evler hasar aldı ve bir yolda 4.5 metrelik bir çatlak meydana geldi. Umnak Adası’nda bir rıhtımın bir kısmı yıkıldı ve 200 yıldır hareketsiz kalan Vsevidof Dağı bir hafta sonra patladı. Bu, Scotch Cap’ta kıyıya çarpan 15 metrelik bir tsunami ve Sand Körfezi’nde birçok binayı yıkan ve petrol hatlarına büyük ölçüde zarar veren 8 metrelik bir tsunamiye sebep oldu.
İlk başta 9.1 büyüklüğünde bir deprem olarak hesaplanan Andrean Adaları depremi daha sonradan 8.6 olarak güncellenmiştir.
11: Nias Depremi (2005); 8.6
Yerin 30 km derinliğinde gerçekleşen bu depremde hayatını kaybedenlerin büyük bir kısmı Nias’ta olmak üzere 1300’den fazla insan hayatını kaybetti ve 300’den fazla insan yaralandı. Depremin ardından 3 metrelik bir tsunami, Simeulue’deki liman ve havaalanına zarar verdi. Bunun dışında küçük çaplı birçok tsunami meydana geldi.
10: Kuzey Sumatra’nın Batı Kıyısı Açıklarında (2012); 8.6
Aceh’te 2 kişi deprem nedeniyle 8 kişi ise kalp krizi nedeniyle hayatını kaybederken 12 kişi yaralandı. Bazı binaların hasarlandı ve maksimum dalga boyu 1.08 metre olan bir tsunami kaydedildi.
9: Assam, Tibet (1950); 8.6
Doğu Tibet’in bazı bölgelerini etkileyen bu depremde 780 kişi hayatını kaybetti ve birçok bina çöktü. Bu deprem Lhasa ile Çin’in Sichuan ve Yunnan eyaletlerinden hissedilmiştir. Depremden Hindistan’ın bazı bölgeleri etkilendi ve meydana gelen toprak kayması nedeniyle 70 köy ağır hasar aldı. Toprak kaymaları sebebiyle Subansiri Nehri kapandı. Bu doğal baraj 8 gün sonra kırılarak birkaç köyü tamamen sular altında bıraktı ve sonucunda 536 kişi hayatını kaybetti. Net olmamakla birlikte depremden dolayı 1500’ün üzerinde insanın hayatını kaybettiği tahmin edilmektedir.
8: Sıçan Adaları Depremi (1965)-8.7
Gelmiş geçmiş en büyük depremlerden olmasına rağmen çok az hasara neden olmuştur. Bu deprem nedeniye Shemya Adası’nı vuran 10.7 metre yüksekliğine tsunami oluştu. Bu tsunaminin 10.000 dolarlık hasara neden olduğu tahmin edilmektedir.
7: 1906 Ekvador–Kolombiya Depremi
Ekvator ve Kolombiya kıyılarında meydana gelen bu depremin sebep olduğu tsunami neticesinde 500 ila 1500 arasında insanın hayatını kaybettiği düşünülmektedir. Bu deprem tüm Orta Amerika kıyıları ve Japonya’da hissedildi.
6: Maule (Şili) Depremi (2010) – 8.8
meydana gelen depremden sonra sular altında kalan bir alan.
Fotoğraf: Tunami-Warning
Maule’de meydana gelen bu deprem nedeniyle en az 523 kişi hayatını kaybederken yaklaşık 12.000 kişi de yaralandı. 800 bin kişinin yerinden olduğu bu depremden dolayı 370.000 ev, 4.013 okul, 79 hastahane ve 4.200 tekne hasar gördü veya yıkıldı. Şili’de birçok bölgeyi etkilen depremin 30 milyar dolarlık zarara yol açtığı tahmin ediliyor.
5: Kamçatka Yarımadası, Rusya (1952) – 9.0
Kamçatra Yarımadası açıklarında meydana gelen bu depremde oluşan tsunami Alaska’dan gözlemlenebildi. Depremde oluşan tsunami Hawaii Adaları’nı vursada can kaybı meydana gelmedi. Yol kapanmalarına, iskelelerin yıkılmasına ve bazı evlerin birbirine vurmasına yol açtı. Ayrıca Oahu’da bir çiftçi 6 ineğin öldüğü bildirildi.
4: Tōhoku Depremi (2011) – 9.1
Japonya’da meydana gelen bu depremde 15.703 ölüm, 4.647 kayıp ve 5.314 yaralı kayıtlara geçti. 130.927 kişinin yerinden olurken 332.395 bina, 2.126 yol, 56 köprü ve 26 demiryolu yıkıldı veya hasar gördü. Deprem sonrasında 37.88 m’lik yüksekliğe sahip tsunami Iwate, Miyagi ve Fukushima’da birçok yıkıma sebep oldu ve kayıpların çoğuda bu tsunami sırasında meydana geldi.
3: Sumatra Depremi (2004)– 9.1
Sumatra depremi olarak hafızalara kazınmış bu deprem sonucunda 283.100’den fazla insan hayatını kaybederken 14.100 kişi ise kayboldu. Deprem ve sebep olduğu tsunami sebebiyle Güney Asya ve Doğu Afrika’daki 10 farklı ülkede toplam 1.126.900 kişi yerinden oldu.
2: Büyük Alaska Depremi (1964)– 9.2
Bu deprem ve sebep olduğu tsunami sebebiyle 131 can kaybı (tsunami 122, deprem 9) ve yaklaşık 2,3 milyar (günümüz koşullarında 311 milyon) dolarlık ekonomik zarara sebep oldu. Anchorage, Chitina, Glennallen ve Homer gibi birçok kasaba da depremin etkileri ağır bir şekilde hissedildi.
1: Büyük Şili Depremi (1960) – 9.5
Büyük Şili Depremi ya da Valdivia Depremi olarak adlandırılan ve 1960 yılında yerin 25 km derinliğinde gerçekleşen bu deprem sonucunda Güney Şili’de 1.665 kişi hayatını kaybetti ve 3.000 kişi yaralandı. Afet sonrasında 2 milyon insan evsiz kaldı ve 550 milyon dolarlık hasar meydana geldi. Depremin etkisiyle Hawaii, Japonya ve Filipinler’de tsunami meydana geldi. Hawadii’de tsunami sebebiyle 61 ölüm ve 75 milyon dolarlık hasar Japonya’da 138 ölüm ve 50 milyon dolarlık hasar; Filipinler’de ise 32 ölüm ve kayıplar meydana geldi.
Kaynaklar:
- 20 Largest Earthquakes in the World – United States Geological Survey
- M 9.5 – 1960 Great Chilean Earthquake (Valdivia Earthquake) – United States Geological Survey
- M 9.2 – 1964 Prince William Sound Earthquake, Alaska – United States Geological Survey
- M 9.12004 Sumatra – Andaman Islands Earthquake – United States Geological Survey
- M 9.1 – 2011 Great Tohoku Earthquake, Japan – United States Geological Survey
- M 9.0 – 89 km ESE of Petropavlovsk-Kamchatsky, Russia – United States Geological Survey
- 1906 Ecuador–Colombia Earthquake – United States Geological Survey
- M 8.7 – Rat Islands, Aleutian Islands, Alaska – United States Geological Survey
- M 8.6 – 1950 Assam-Tibet Earthquake – United States Geological Survey
- M 8.6 – off the west coast of northern Sumatra – United States Geological Survey
- M 9.0 – 89 km ESE of Petropavlovsk-Kamchatsky, Russia – United States Geological Survey
- United States Geological Survey – M 8.6 – 78 km WSW of Singkil, Indonesia
- Deformation and Slip Along the Sunda Megathrust in the Great 2005 Nias-Simeulue Earthquake – California Institute of Technology
- M 8.6 – 1946 Aleutian Islands (Unimak Island) Earthquake, Alaska – United States Geological Survey
- M 8.5 – 141 km WNW of Tual, Indonesia – United States Geological Survey
- M 8.5 – 94 km ENE of Vallenar, Chile – United States Geological Survey
- M 8.4 – 1933 Sanriku (Sanriku-oki) Earthquake, Japan – United States Geological Survey
- M 8.4 – 122 km SW of Bengkulu, Indonesia – United States Geological Survey
- M 8.4 – 6 km SSW of Atico, Peru – United States Geological Survey
