Geçmişten Bugüne Elektrikli Otomobil Tarihi

Elektrikli otomobiller günümüzde oldukça fenomen hale gelmiştir. Buna neden olarak yakın bir gelecekte fosil kaynakların tükeneceğini neden olarak gösterebiliriz. Fakat elektrikli otomobillerin tarihi günümüzden çok daha eskilere 1800’lerin son çeyreklerine kadar dayanmaktadır. Tabii o dönemdeki elektrikli otomobillerle bugün üretilen modern elektrikli araçları kıyaslamak çok doğru olmayacaktır. Elektrikli otomobilin ilk yıllarında şehir ve ülkeler arasındaki yol ağı bu denli gelişmiş değildi. Ve ilk zamanlarda insanlar daha kısa mesafeler için araç kullanmayı tercih ediyor ve elektrikli otomobillerde bu ihtiyacı karşılayabiliyordu. Bunun akabinde kısa zamanda elektrikli otomobiller hızla gelişmiş ve yaygınlaşmıştır. Elektrikli araç tarihi için 1900-1912 tarihleri için altın çağ demek çok yanlış olmayacaktır. Her ne kadar bu ara dönemde çok sayıda elektrikli otomobil üretilse de Amerika’da elektrikli otomobil sayısı içten yanmalı motor sayısının ancak 3’te 1’i kadar olabilmiştir. Fakat 1909 yılında Ford içten yanmalı motorlu araçların seri üretimine başlaması ile elektrikli araçların yaygınlaşmasının önüne geçilmiştir. İçten yanmalı motorlu araçların uzun mesafeler için elektrikli otomobillerden daha dayanıklı olması ve elektrikli otomobillerin maaliyetinin diğer araçlara göre 3 kat daha maliyetli olmasının bunda büyük bir etkisi vardır. Akabinde elektrikli araçlar yıllarca içten yanmalı motorlu araçların gölgesi altında kalmıştır.

1960 yıllarına gelindiğinde fosil yakıtların oluşturduğu hava kirliliği tepkilere neden olmuş ve eletrikli otomobiller gündeme gelmiştir. Her ne kadar gündeme gelse de yapılan çalışmalar sınırlı kalmıştır.

1970’lerin ortalarında meydana gelen petrol krizi, petrolü dıştan satın alan araç üretici ülkelerin yeni arayışlar içerisine girmesine neden olmuş ve elektrikli otomobil üretme çalışmalarına hız verilmiştir.

1980’lere gelindiğinde çevre dostu olması nedeniyle birçok devlet, elektrikli otomobillere olan ilgili arttırmaya çabalamış, ekonomik destekler vermiştir.

Her ne kadar 18.yy’ın son çeyreğinden bu yıllara kadar birçok gelişme yaşansa da 1990’lı yıllarda yeni gelişen batarya sistemi kadar etki yaratmamıştır. 1997 yılına gelindiğinde Toyota PRIUS aracını piyasaya sürmüştür. Bu model içten yanmalı motorlar gibi kullanıcıların birçok ihtiyacını karşılayabilmektedir. Bu yüzden büyük ölçekli seri üretimi yapılan ilk elektrikli otomobil olma ünvanını kazanmıştır.

Son yıllarda elektrikli araç üretme birçok araç firmasının hatta hükümetlerin gündemi olmuş ve bu yönde adımlar atılmıştır. Bazı özel şirketler elektrikli araç üretiminde öncü olma niteliği kazanmıştır. Tüm dünyaca bilinen Tesla Motors 2003 yılında kurulmuş ve 2008 yılında piyasaya sürülen gerçek anlamda ilk elektrikli otomobil olan Roadster modeli oldukça ilgi görmüş ve beklenen satış rakamlarının çok daha üzerinde bir sayıya ulaşmıştır.

Genel bir değerlendirmede bulunmamız gerekirse 21.yy’ın ilk çeyreğinin sonları elektrikli araçlara gösterilen ilginin zirve yaptığı dönemlerdir. Özellikle içten yanmalı motorlar kadar başarı gösteren belki de birçok konuda çok daha teknolojik olan elektrikli araçlara ilgi gün geçtikçe artmaktadır. Üretim yapan araç firmaları düşünüldüğünde hemen hemen tamamının elektrikli araç modeli bulunduğunu görmekteyiz. Muhtemelen 21.yy’ın ikinci çeyreğinde bu ilgi çok daha artacak ve belki de fosil yakıtların kullanımı sona erecektir.

Kaynaklar:

https://evcharging.enelx.com/resources/blog/613-the-first-electric-car-a-brief-history-of-electric-vehicles

https://blog.toyota.co.uk/history-toyota-prius

ELEKTRİKLİ OTOMOBİLLERİN DÜNÜ, BUGÜNÜ VE GELECEĞİ – Süreyya Kocabey