Güneş Hangi Renktir? Gökyüzünün Rengi Neden Mavidir?

Hemen hemen herkes güneşin sarı renkte olduğu konusunda hem fikirdir. Herkesin böyle düşünüyor olması güneşin sarı renkte olduğunu göstermez. Güneş sanılanın aksine beyaz renktedir. Bizler atmosterin altında olduğumuz süre boyunca güneşe sarı renkte demeye devam edecek olsak da atmosferin dışına çıktığımızda güneşin asıl renginin beyaz olduğunun farkına rahatlıkla varabiliriz.
Atmosfer; Güneş’ten gelen mavi, mor ve yeşil gibi kısa boylu renk dalgalarının dağılmasına yol açarken sarı ve turuncu gibi renkler ise yeryüzüne daha yoğun bir şekilde ulaşmasını sağlar. Bu da Güneş’i asıl rengi olan beyaz yerine sarı renkte görmemize yol açar.

Fotoğraf: NASA
Yıldızlar sıcaklıklarına göre farklı renkte görünen oluşumlardır. Örneğin 30.000 °C sıcaklığı olan bir yıldız mavi renkte görülebilirken 6.000 °C sıcaklığı olan yıldızlar (örneğin Güneş) beyaz renktedir.
Avcı Takım Yıldızı’nda yer alan ve yüzey sıcaklığı görece daha düşük olan Betelgeuse yıldızı 3.230 °C sıcaklığı ile kırmızı renkteki yıldızlara örnek gösterilebildiği gibi Orion burcundaki bir yıldız olan Rigel yıldızı da 10.726 °C sıcaklığı ile mavi yıldızlara örnek gösterilebilir.
Güneş ışığının tüm renkleri eşit miktarda içerdiğini söylemek zor olsa da eşite oldukça yakın oranlardadır. Yani rengi beyazdır. Bunu basit bir şekilde düşünmek gerekirse ışık-prizma deneylerinde bir taraftan gelen beyaz ışık prizmaya uğraması sonucunda gökkuşağı renklerine ayrılmaktadır.
Gündoğumu ve Günbatımında Gökyüzü Neden Sarı-Turuncu Renktedir?
Güneş doğarken veya batarken sarı-turuncu veya kırmızı renkte görünebilir. Bunun asıl nedeni yeşil, mavi, mor gibi kısa boylu dalga renklerinin Dünya atmosferinde dağılmasıdır. Bu renklerin dağılmasıyla gözümüz yalnızca kırmızı, sarı ve turuncu gibi renkleri yoğun bir şekilde algılayabilmektedir.
Gökyüzü Neden Mavi Renktedir?
Güneşin doğumundan biraz vakit geçmesiyle sarı-turuncu karışımı atmosfer yerini yavaş yavaş mavi bir gökyüzüne bırakmaktadır. Çünkü en kısa dalga boyuna sahip mavi ışınlar atmosfer içerisindeki parçacıklarla çarpışır bu da gökyüzünün mavi renkte görülmesine sebep olur.
Peki madem gündüz mavi olan gökyüzü günbatımında neden sarı renge dönüşmektedir. Cevabı oldukça basittir. Güneş ufka yaklaştıkça ışınlar daha fazla mesafe kat etmek durumunda kalırlar. Bu da daha kısa dalga boyuna sahip mavi ışınların savrulmasına ve maviden daha uzun dalga boyuna sahip turuncu ve kırmızı gibi ışınların daha fazla yeryüzüne ulaşmasına yol açar.

Fotoğraf: Doğabilim
Toparlamak gerekirse Güneş’e yalnızca atmosferin altından bakıldığında sarı renkte olduğu düşünülebilir halbuki bu bir yanılsamadan ibarettir. Güneş atmosfer etkisi kalktığında, bir uzay aracı içerisinden bakıldığında ya da aya giden astronot tarafından incelendiğinde kısacası gerçek anlamda beyaz renktedir.
Kaynaklar:
- Nasa, What Color is the Sun, https://eclipse2017.nasa.gov/what-color-sun, Lou Mayo
- Stanford Solar Center, What Color is the Sun?, http://www.solarenter.stanford.edu