Türkiye’de Yaşayan Guguk Türleri (Cuckoo Species in Turkey)

Türkiye’de 2 guguk türü bulunmaktadır. Bunlar: Guguk (Cuculus canorus) ve Tepeli Guguk (Clamator glandarius) türleridir.

1: Guguk (Cuculus canorus)

Guguk kuşları tarla ve bataklık gibi açık alanlarda yaşar. Ayrıca dağlık alanlarda, ormanlarda veya tarım arazilerinde yaşayabilirler. Guguk kuşlarının habitat seçimi, yiyeceğin mevcudiyetine bağlıdır. Habitatları 3800 m’ye kadar çıkabilmektedir.

Guguk kuşları gagadan kuyruğa kadar 32-34 cm arasında değişen uzun bir gövdeye sahiptir. Ayrıca 13-15 cm uzun kuyrukları ve güçlü bacakları vardır. Vücut ağırlığı 2.0-2.5 gr arasında değişmektedir. Guguk kuşları, 55 cm uzunluğa kadar kanat açıklığına sahip uzun sivri kanatlara sahiptir. Erkekler ve dişiler yaklaşık olarak aynı boyuttadır.

Guguk kuşları çiftleşme dönemlerinde çiftler halinde dolaşmazlar ve her iki cinsiyet de çiftleşme mevsimi boyunca (Nisan-Eylül) birden fazla eşle çiftleşirler. Guguk kuşları sadece üreme mevsiminde ötmektedir. Erkek guguk kuşları sürekli olarak ses çıkartır ve kanatlarını açar, kuyruklarını havalandırır ve başlarını sallarlar. Guguk kuşlarında yılda sadece bir kez üreme mevsimi görülmektedir.

Guguk kuşları vahşi doğada en fazla 12.9 yıl yaşayabilmektedir. Esaret altındaki yaşam süresi bilinmemektedir.

Guguk kuşları, acı tatlarına rağmen diğer birçok kuş tarafından yenmeyen tüylü tırtıllar da dahil olmak üzere farklı türde böcekleri yerler. Diyetleri ayrıca cırcır böcekleri, böcekler, larva ve yusufçukları içerir. Dişi guguk kuşları, ev sahibi türün yumurtalarını ve yavrularını da yerler.

2: Tepeli Guguk (Clamator glandarius)

Tepeli guguk kuşunun doğal yaşam alanı ormanlık veya savandır. Genellikle yarı kurak alanlarda, kayalık yamaçlarda, kuru tarımda (Orta Doğu) veya açık arazide (Avrupa) dağınık ağaçlar arasında görülürler.

37-40 cm uzunluğundadır. Başın ve tepenin üst kısmı soluk, gümüşi gridir ve arka ve kanatlarda yavaş yavaş soluk grimsi veya zeytin kahverengisine karışır. Kanatlar tabanda uzun ve geniştir. Sırt yüzeyi beyaz uçlu kanat örtüleri ve sırt tüyleri nedeniyle benekli bir görünüme sahiptir. Uzun kuyruk tüyleri koyu gridir, uçları beyazdır. Primerler koyu, zeytin-kahverengidir ve metalik bir parlaklığa sahiptir.

Göç, üreme aralığının yalnızca kuzey ve güney uçlarında (güney Avrupa ve Orta Doğu; güney Afrika) meydana gelir. Arada bulunanlar ya kısa mesafeli hareketler yapar ya da yıl boyunca aynı alanda kalırlar. Tepeli guguk kuşları çoğunluğu Afrika’ya göç ederken, bazı bireyler Güney İspanya’ya taşınırlar. Göç, yetişkinler tarafından Haziran ortasında başlarken, gençler Temmuz veya Ağustos aylarında ayrılırlar.

Kaynaklar:

https://animaldiversity.org/accounts/Cuculus_canorus/

https://animaldiversity.org/accounts/Clamator_glandarius/