Aslan Kuyruklu Şebek (Macaca silenus)

Sakallı maymunlar olarak da bilinen aslan kuyruklu makaklar, güneybatı Hindistan’ın yağmur ormanlarında sert bir hiyerarşi sisteminin olduğu, 10 ila 20 arasında bireyin bulunduğu gruplar halinde yaşarlar. Bazı gruplarda en fazla 3 yetişkin erkek olabilir, ancak genellikle üremeden sorumlu tek bir baskın erkek vardır. Yüzünü çevreleyen saç ve sakallarından dolayı sakallı maymun olarak adlandırılmıştır.

Aslan kuyruklu şebeklerin vücut uzunluğu 40 ila 61 cm, kuyruk uzunluğu ise 24 ila 38 cm uzunluğundadır. Erkek bireyler 5-10 kg ağırlığındadır ancak dişiler erkeklere göre daha küçük yapılıdır ve 3-6 kg ağırlığındadır. Vücudu siyah kürkle kaplıdır. Kuyruk ucunda bir tutam siyah kabarık tüy vardır. Erkek ve dişi bireylerin yüzünü çevreleyen grimsi aslan yelesine benzeyen bir yeleye sahiptir. Yüzün kendisi siyah renkte ve çıplaktır.

Esaret altında en fazla 38 yıllık ömre sahiptir, ancak genel olarak 30 yaşına kadar yaşarlar. Vahşi doğada ise beklenen en fazla ömür yaklaşık olarak 20 yıldır. Aslan kuyruklu makaklar etçildir fakat diyetlerinin çoğunu meyveden oluşur. Bazen böcekleri, kertenkeleleri, ağaç kurbağalarını ve küçük memelileri de besin olarak tüketirler.

Vahşi doğada 4000’den az birey kalmıştır ve bu durum aslan kuyruklu makakları nesli tükenme tehlikesi yaşayan primatlardan biri haline getirmektedir. Özellikle yaşam alanlarının tahrip edilmesi popülasyonlarında azalmaya yol açmış ve bu habitat parçalanması bireysel popülasyonlarının izole olmasına neden olmaktadır. Bundan dolayı bazen farklı gruplar arasında genetik değişim yaşanmamaktadır.

Erkek makaklar bölgelerine yabancı gruplardan ihlal yapıldığı zaman yüksek ses çıkartarak bölgenin kendisine ait olduğunu gelen gruba belli ettirirler. İki grup birbiriyle karşılaştığı taktirde ise genellikle taraflardan biri saldırganlık göstermeden alandan uzaklaşırlar. Aslan kuyruklu makaklar, yırtıcılardan korktukları için hızlı bir şekilde yiyecek aramayı tercih ederler. Yanaklarında bulunan keseler, tehlike zamanlarında büyük miktarlarda yiyecekleri hızlı bir şekilde toplamalarını sağlar. Genellikle uyku yerlerine en yakın yiyeceklerle, gün doğumundan gün batımına kadar beslenirler.

1980’lerde nüfusun artırılması için çalışmalar yapıldı. Macaca silenus, Türlerin Hayatta Kalma Planına alındı. Aslan kuyruklu makaklar, esaret altında iyi üredikleri için, şu anda dünya çapında hayvanat bahçelerinde 500 aslan kuyruklu makak bulunmaktadır.

Kaynaklar:

https://www.britannica.com/animal/liontail-macaque

https://animaldiversity.org/accounts/Macaca_silenus/

https://www.serengeti-park.de/en/lion-tailed-macaque-macaca-silenus/

http://kalyanvarma.net/essays/ltm/