Dünyanın en büyük kaplumbağası: Deri Sırtlı Deniz Kaplumbağası (Dermochelys coriacea)
Dünyanın en büyük kaplumbağası olan deri sırtlı deniz kaplumbağası birçok farklı okyanusta görülebilirler. Bu türlerin diğer kaplumbağalar gibi sert kabuklara sahip olmadıkları için deri sırtlı kaplumbağalar olarak adlandırılmıştır. Yaygın olarak açık deniz canlıları olarak bilinseler de kıyı sularında yiyecek ararken de görülebilirler. 1200 metreden fazla derinliğe dalış yapabilen bu türler dalış anlamında birçok deniz memelisinden daha başarılı dalgıçlardır.
Deri sırtlı deniz kaplumbağaları yumurtalarını tropik sahillerin kumlarına bırakırlar ve bu onların karaya çıktıkları tek zamandır ve bunu yalnızca dişi bireyler yapmaktadır..
Bu kaplumbağa türleri yumurtalarının yuvadan çıkma başarısı yaklaşık %50’dir. Birçok yuva farklı avcılar tarafından tarumar edilir. Yuva sıcaklığı yavruların cinsiyetini belirler. 29.5°C’de yavruların dişi veya erkek olma olasılıkları eşit olurken 28.75°C veya daha düşük sıcaklıklarda yavrular erkek, 29.78 °C’nin üzerindeki sıcaklıklarda ise yavrular dişi olacaktır. Yumurtadan yeni çıkan yavrular yaklaşık 35-50 gram ağırlığındadır ve çok hızlı büyürler.
Fotoğraf: Hans Hillewaert
Erkek deri sırtlı deniz kaplumbağaları, genellikle yuvalama mevsimi başlamadan önce, yuvalama kumsallarının açıklarına göç ederler. Orada olabildiğince fazla sayıda dişiyle çiftleşmeye çalışan erkekler, eğer o sezonda başarılı olabilirlerse bir sonraki çiftleşme döneminde tekrar aynı kumsal açıklarına dönebilecekleri fikrini destekleyen bir bilimsel çalışma mevcuttur.
Deri sırtlı deniz kaplumbağaları, dişilerin yuvalama yapmak istedikleri kumsalın açıklarında çiftleşirler. Dişi bireyler daha sonra gece yuva yapmak için karaya yüzer ve genellikle 50 ila 170 yumurtadan oluşan bir yumurtlama alanı kazarlar. Ancak buraya bırakılan yumurtaların yalnızca yarıya yakını yavru oluşturabilecek özelliğe sahip yumurtalardır. Dişi bu yumurtaları bıraktıktan sonra yumurtaların belirli bir sıcaklıkta kalması için üzerlerini kum ile örterek nemli ve sıcak bir ortam oluşturacaktır. Daha sonra dişi bireyler okyanusa geri dönerler. Tüm yuvalama işlemlerinde erkek bireyler tamamen etkisizdir ayrıca asla karaya çıkmazlar.
Deri sırtlı deniz kaplumbağalarında ebeveylerin yavru bakımına dair yumurtladıkları çukuru kum ile örtmesi dışında yaptıkları hiçbir aktivite bulunmamaktadır. Yavrular yumurtadan çıktıktan sonra ebeveynlerden tamamen bağımsız bir hayat sürmektedir.
Kaynak: Fisheries
Açık okyanuslarda beslenen bu türler etoburdur. Ana besin kaynakları denizanaları ve salplar gibi omurgasızlardır. Ancak kabuklular, balıklar, kafadanbacaklar, deniz kestaneleri ve salyangozlar gibi canlıları da besin olarak tüketmektedir.
Deri sırtlı deniz kaplumbağalarının ortalama yaşam süreleri hakkında çok az bilgi olsa da tahmini yaşam sürelerinin 45-50 yıl olduğu tahmin edilmektedir.
Dağılımları geniş olmasına rağmen, önceki yüzyılda yoğun yumurta toplama ve avlanmanın sonucunda deri sırtlı deniz kaplumbağalarının sayısı ciddi şekilde düşüş yaşadı. Dünya Doğa ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği tarafından hazırlanan kırmızı liste de durumu Hassas olarak nitelendirilmiş olsa da bazı bölgelerde (Pasifik ve Güneybatı Atlantik’teki gibi) oldukça kritik derecede tehlike altındadır.
Kaynaklar:
1: https://animaldiversity.org/accounts/Dermochelys_coriacea/
2: https://www.fisheries.noaa.gov/species/leatherback-turtle
3: https://www.worldwildlife.org/species/leatherback-turtle
