Renk değiştiren tek köpekgil: Kutup tilkisi (Alopex lagopus)

Kutup tilkileri Kuzey Kutbu habitatlarında yaşayan ve kış dönemlerinde renk değiştiren tek köpekgiller üyesidir. Kısa burun ve kulaklara sahip olan kutup tilkileri yaklaşık olarak 3-5 kg ağırlığındadır. Kuyruğu gürdür ve baş ve gövdenin toplam uzunluğunun hemen hemen üçte biri uzunluğundadır.
Kutup tilkileri yaban faresi (Dicrostonyx , Lemmus) ve tarla fareleri (Microtus) gibi küçük memelilerle beslenirler. Bunların dışında kuşları, deniz omurgasızlarını, balıkları ve deniz memelilerinin karkasları ile de beslenebilmektedir. Bu besinler küçük memelilerin azaldığı veya görülemediği dönemlerde daha da önemli hale gelmektedir. Kutup tilkilerinin kış aylarında halkalı fok (Phoca hispida) yavrularını boğarak öldürdükleri gözlemlenmiştir.
Kuzey Amerika ve Avrasya’nın Arktik ve tundra bölgelerinde Kuzey Atlantik ve Kuzey Pasifik Okyanusundaki bazı adalarda görülen bu tür kutup çevresinde bir dağılıma sahiptir.

Fotoğraf: Cecilie Sønsteby
Kutup tilkisi, kış aylarında Kuzey Kutbu’nda kalan en küçük hemotermik etoburdur. Kutup tilkileri kutup koşullarına oldukça iyi adapte olmuş bir memelidir. Kutup tilkisi kış aylarındaki kürkü sayesinde -40°C gibi oldukça düşük sıcaklıklarda yaşayabilirler. Kış aylarındaki kürkü yaz aylarındaki kürkünden iki kat daha uzundur. Kutup tilkileri fırtınalarda ve aşırı soğuk havalarda geçici bir yuvaya ya da kar yuvalarına sığınırlar.
Kutup tilkileri yalnız avlanırlar ve nadiren birbirleri ile etkileşime girerler. Kuzey Kutbu’nda yuva yapan kuşların ve yumurtalarının en yaygın avcısıdır.
Kutup tilkileri vücut ağırlıklarına nispeten büyük ayakları vardır, bu sayede karda batmadan daha rahat hareket edebilirler.

Fotoğraf: Paul Cools
Kutup tilkileri mevsimsel olarak renk değiştirirler ve sahip olduğu iki farklı form bulunmaktadır. Bu formların ilkinde vücudun tamamı beyaz kıllarla kaplıyken ikinci formda vücut kahverengimsi mavi kıllarla kaplıdır. Çoğu popülasyonda iki farklı formdan bireyler görülebilmektedir. Ancak renk formları bölgeden bölgeye farklılık gösterebilmektedir. Örneğin Kuzey Amerika ve Avrupa’da beyaz form hakimken, Alaska Yarımadası ve İzlanda’da ki popülasyonlarda mavi-kahverengi form hakimdir.
Kutup tilkilerinin ölüm nedenlerinin başında açlık gelmektedir. Bu ölümlerin çoğu göç dönemlerinde ve kışın görülmektedir.
Doğal ortamlarında ortalama 3-4 yıl kadar yaşayabilen bu türlerin 9-10 yıl kadar yaşayabildikleri bilinmektedir. Esaret altında olan kutup tilkileri 12 yıl kadar yaşayabilmektedir.
Kaynaklar:
Ana Görsel Kaynağı:
https://www.flickr.com/photos/nemi1968/13798950655/