Türkiye’deki Yabani Kedi Türleri
Türkiye’de 5 yabani kedi türü bulunmaktadır. Bunlar: Saz kedisi (Felis chaus), Karakulak (Caracal caracal), Vaşak (Lynx lynx), Anadolu parsı (Panthera pardus tullina) ve Avrupa yaban kedisi (Felis silvestris) türleridir.
1: Saz kedisi (Felis chaus)
Saz kedileri, yoğun bitki örtüsüne sahip suya yakın habitatları tercih ederler, ancak çöller (vahaların yakınında veya nehir yatakları boyunca bulunurlar), otlaklar, çalılık ormanlıklar ve kuru yaprak döken ormanların yanı sıra nemli ormanlardaki temizlenmiş alanlar dahil olmak üzere çeşitli habitatlarda bulunabilirler. Genellikle uzun otlarda, kalın çalılarda, nehir kıyısındaki bataklıklarda ve kamış yataklarında bulunurlar. Ayrıca ekili alanlara iyi uyum sağlarlar ve birçok farklı tarım ve orman plantasyonunda bulunabilirler. Saz kedilerinin 2500 m’ye kadar olan yüksekliklerde görülebilmektedir ancak ovalarda daha yaygındır.
2: Karakulak (Caracal caracal)
Karakulaklar çeşitli habitatlarda bulunurlar. Karakulaklar tipik olarak ormanlarda, çalılıklarda ve çalılık ormanlarda bulunur, ovalar ve kayalık tepeleler de yaygın yaşam alanlarıdır. Etiyopya dağlarında 3000 metrenin üzerindeki yüksekliklerde bulunurlar. Minimum bitki örtüsü ile kurak bir iklim tercih edilir. Servallerle karşılaştırıldığında, karakulaklar çok daha kuru hava koşullarına dayanabilirler. Ancak, nadiren çöllerde veya tropik ortamlarda yaşarlar. Asya’da, karakulaklar Afrika popülasyonlarında nadir bulunan ormanlarda görülebilirler.
3: Vaşak (Lynx lynx)
Vaşak, en yaygın dağılıma sahip kedi türlerinden biridir. Yaşadığı alanlar bir zamanlar Rusya, Orta Asya ve Avrupa’ya kadar geniş bir alana yayıldı. Bugün Batı Avrupa’dan Rus borael ormanlarına, Tibet Platosu ve Orta Asya’ya kadar uzanan oldukça geniş bir coğrafyada yaşamlarını devam ettiriyorlar. Vaşakların dağılımı insanların varlığı ve yürüttüğü faaliletler ile büyük ölçüde sınırlandırılmaktadır. Ölüm ve yaralanmaların çok sayıda görüldüğü yol, demiryolu ve otoyol gibi bölgelerde daha az görülürler. Ayrıca, açık alanlardan uzak durma eğiliminde olduklarından dolayı vaşakların dağılım alanları orman bağlantısının yanı sıra orman örtüsünün yüksek olduğu bölgelere bağlılık göstermektedir. Yaşadığı alanların bazı bölgelerinde ormansızlaşma vaşakların orman ile bağlantısını sınırlar ve Avrupa ve Asya’ya yayılmasını engeller.
4: Anadolu parsı (Panthera pardus tullina – Leopard)
Anadolu parsı külterel ve biyolojik açıdan ülkemiz coğrafyasının tarihinde önemli bir yer tutmaktadır. Besin zincirinin en üstünde yer alan bu canlı anahtar tür özellikleri taşımaktadır. Yaşadıkları bölgelere en kolay uyum sağlayan yırtıcılardan biri olan leoparlar, Güney Afrika’dan Orta Afrika çöllerine, Orta Doğu’dan Güneydoğu Asya’ya ve Rusyanın kuzeyindeki uç noktalara kadar dağlık ve nispeten uzak habitatlarda görülebilirler. Yalnız yaşayan ve oldukça ürkek olan leoparlar, hastalık yayma ihtimali olan veye tarım alanlarında ekonomik zarara yol açma potansiyeli taşışan küçük memelilerin dengelenmesinde rol oynamaktadır.
5: Yaban kedisi (Felis silvestris)
Yaban kedileri dişi bireyleri ortalama olarak 2,7 ila 4 kg arasıda olurken erkek bireyler 4 ila 5 kg arasında değişmektedir. Ancak yabani kedilerin vücut ağırlıkları yıl içerisinde büyük farklılıklar gözlemlenebilir. Evcil kedilere boyut olarak benzerdir, ancak aşırı beslenmenin sonucu olarak ev kedilerinden çok daha ağır olabilirler. Gövde uzunluğu genellikle 50 ila 75 cm olurken kuyruk uzunlupu 20 ila 35 cm arasında değişmektedir. Yaban kedileri genellikle gür kuyrukları olan gri-kahverengidir ve tüm vücutları üzerinde siyah çizgi desenleri vardır. Kürkleri kısa ve yumuşaktır. Renkleri tekir bir evcil kedininkine benzemektedir ve bu görünümüyle ormanlık alanlarda zor fark edilmektedir.
Çoğu kedi türünde olduğu gibi yabani kediler de fare ve sıçanlar gibi küçük kemirgenlerle beslenirler. Yabani tavşanlar bazı bölgelerde tercih edilen av olabilmektedir. Kemirgenler dışında avlanılabilecek türler arasında; kuşlar, genç toynaklılar, sürüngenler, amfibiler, büyük böcekler, örümcekler ve yumurtalar bulunmaktadır. Avrupa yaban kedilerinin leş yediği kaydedilmiştir ancak bu durum Afrika ve Asya yaban kedilerinde nadir olarak rapor edilmiştir.
Kaynaklar:
Yayında yer alan tüm bilgiler Doğabilim yayınlarından derlendiğinden dolayı tüm kaynakları ayrı ayrı belirtme gereği duymadık. Kaynakları merak eden okurlarımız sitenin arama kısmına kaynaklarını görmek istediği canlı türünü yazarak kontrol edebilir.