Türkiye’de Yaşayan En Nadir Hayvanlar (The Rare Animals Living in Turkey)

1: Pars (Panthera pardus)

Vücut renginin yanı sıra lekelerin de siyah olduğu siyah bir form, yaygın olarak kara panter olarak bilinir; Asya’da, leoparın diğer bölgelerine göre daha yaygındır. Barbary, Güney Arap, Anadolu, Amur ve Sina leoparları olarak bilinen ırklar nesli tükenmekte olan leoparlar olarak listelenmiştir.

Doğal avlanma alanlarındaki av hayvanları sayısındaki azalma sonucunda leoparların çiftlik hayvanlarını avladıkları bilinmektedir.

2: Karakulak (Caracal caracal)

Karakulakların rengi bireyler arasında değişen (kahverengiden kırmızıya) tüylere sahiptir. Dişiler genellikle erkeklerden daha açık renklidir. Alt kısımları beyazdır ve Afrika altın kedilerine benzer şekilde birçok küçük nokta ile donanmıştır. Yüzün bıyık pedlerinde, gözlerin çevresinde, gözlerin üstünde, başın ve burnun ortasında hafifçe aşağı doğru siyah lekeler vardır. Karakulakların ayırt edici özellikleri, uzun ve siyah püsküllü kulaklarıdır.

Karakulaklar çeşitli habitatlarda bulunurlar. Karakulaklar tipik olarak ormanlarda, çalılıklarda ve çalılık ormanlarda bulunur, ovalar ve kayalık tepeleler de yaygın yaşam alanlarıdır. Etiyopya dağlarında 3000 metrenin üzerindeki yüksekliklerde bulunurlar. 

Felidae familyasındaki diğer tüm türler gibi, karakulaklar da etoburdur. Diyetin büyük kısmı yaban tavşanları, kemirgenler, antiloplar, küçük maymunlar ve kuşlardan oluşur. Özellikle güvercinler ve keklik mevsimsel olarak önemli av türleri arasındadır. Dorcas ceylanları, Kori kuşları, dağ ceylanları, gerenuklar karakulakların ne avlayabileceğine dair spesifik örneklerdir. 

3: Vaşak (Lynx lynx)

Dört vaşak türünden Avrasya vaşağı en büyüğüdür. Aynı zamanda Avrupa’nın en büyük yırtıcılarından biridir, sadece boz ayılar ve gri kurtlar ondan daha büyüktür. Boyutları 18 ila 36 kg arasında, vücut uzunluğu 70 ila 130 cm arasında ve omuz yüksekliği 60 ila 65 cm arasında değişmektedir. Erkekler daha büyük ve daha sağlam olmakla birlikte, cinsel dimorfizm mevcuttur.

Vaşak, en yaygın dağılıma sahip kedi türlerinden biridir. Yaşadığı alanlar bir zamanlar Rusya, Orta Asya ve Avrupa’ya kadar geniş bir alana yayıldı. Bugün Batı Avrupa’dan Rus borael ormanlarına, Tibet Platosu ve Orta Asya’ya kadar uzanan oldukça geniş bir coğrafyada yaşamlarını devam ettiriyorlar.

Felidae ailesinin diğer üyeleri gibi, Avrasya vaşağı da katı etoburdur ve sadece et tüketmektedir. Diğer Lynx türleri, uzmanlaşmış tavşan ve tavşan avcıları olduğu bilinmektedir ancak Avrasya vaşağının önceliği toynaklı hayvanlardır. 

4: Çizgili Sırtlan (Hyaena hyaena)

Çizgili sırtlanlar, çalılık ve ormanlık alanların bulunduğu kurak, dağlık bölgelerde yaşarlar. Kayalık tepelerde, vadilerde ve yarıklarda daha yoğun olarak görülebilirler. Ayrıca bazı bölgelerde yoğun otlaklı açık savan alanlarında da yaşamaktadırlar.

Çizgili sırtlanlar esas olarak leş ve insan atıklarından oluşan diyet listesine sahiptir. Zebralar, antiloplar, ceylanlar ve impalalar gibi orta ve büyük boy memelilerle beslenebilirler. Özellikle bu memelilerin karkaslarındaki kemikleri bile yerler. Diyetlerini meyveler, böcekler, tavşanlar, kemirgenler, sürüngenler ve kuşlar gibi küçük hayvanları öldürerek tamamlarlar. 

Çizgili sırtlanlar esaret altında 25 yıla kadar yaşayabilmektedir. Doğal ortamda ortalama olarak 12 yıl kadar yaşayabilmektedir.

Çizgili sırtlanlar genellikle yalnız canlılar olarak kabul edilseler de kimi zaman sosyal olabilmektedirler. Bireysel olarak avlanır ve nadiren gruplar halinde görülürler. Henüz olgunluk çağına erişmemiş bireyler yuvaya yiyecek getirerek küçük kardeşlerinin beslenmesine yardımcı olmaktadır. Sesli iletişim çok gelişmiş değildir. 

5: Yaban Kedisi (Felis silvestris)

6: Bozayı (Ursus arctos)

Bozayılar yaşayan en büyük etoburlardan biridir. 1-2.8 metre vücut uzunluğuna ve 65-210 mm kuyruk uzunluğuna sahiptir. Omuzlarının yerden yüksekliği yaklaşık olarak 90-150 cm arasındadır. Arka ayakları üzerinde durduğunda ise yaklaşık 2.5 metre yüksekliğe ulaşabilirler. Ağırlıkları 80 ila 600 kg arasında değişmektedir. 

Bozayılar çöl kenarlarından yüksek dağ ormanlarına kadar çeşitli yaşam alanlarında bulunmaktadır. Kuzey Amerika’da tundra, alpi çayırları ve kıyı şeridi gibi açık alanları tercih ediyorlar. 

Bozayılar hepçildir. Besleyici olduğunu düşündüğü hemen hemen her şeyi yerler. Diyetleri, farklı gıda kaynaklarının bulunması ile değişmektedir. Otlar, sazlar, bitki kökleri, yosunlar ve soğanlar dahil olmak üzere çok çeşitli bitkilerle beslenirler. 

Dişi bozayılar 10 ila 30 gün süren kızgınlık döneminde birden fazla erkekle çifleşmektedir. Erkek bireyler dişiler için kavgaya tutuşabilir ve onları 1 ila 3 hafta boyunca koruyabilirler. Dişi bireyler bu dönemlerde kendi bölgesi boyunca koku bırakabilirler.

7: Alaca Sansar (Vormela peregusna)

8: Kuyruksüren (Herpestes ichneumon)

9: Sumaymunu (Myocastor coypus)

10: Saz Kedisi (Felis chaus)

Saz kedileri öncelikle 1 kg’dan daha hafif hayvanları avlamaktadır. Kış aylarında kemirgenler, kertenkeleler, yılanlar, kurbağalar, kuşlar, tavşanlar, balıklar, böcekler, çiftlik hayvanları hatta meyve tüketirler. Bununla birlikte, günlük enerji alımının %70’ini sağlayan kemirgenler birincil av öğesidir. Küçük avlarda uzmanlaşmalarına rağmen, saz kedilerinin Yaban domuzlarını (Sus scrofa) ve Benekli geyikleri (Chital) avladığı bilinmektedir.

Üreme mevsimi dışında, Saz kedileri yalnız yaşar. Genellikle geceleri aktiftirler, ancak kesinlikle gececil değildirler. Daha çok alacakaranlıkta görülürler ve gece başına yaklaşık 5 ila 6 km yol kat ederler. Genellikle gündüzleri yoğun bir örtü altında dinlenirler, ancak genellikle soğuk kış günlerinde güneşlenirler. Çoğu kedi türünden farklı olarak, Saz kedilerinin suya yakınlığı vardır ve ağızlarıyla balık yakalamak için suya dalan yetkin yüzücülerdir.